Tháng 3/2025, Tổng thống Donald Trump biến giấc mơ tăng trưởng của thị trường thành cơn ác mộng khi áp thuế mới lên Canada, Mexico và Trung Quốc. Bitcoin (BTC), từ đỉnh 95.000 USD, rơi tự do xuống 86.062 USD chỉ trong 24 giờ, kéo theo cả thế giới tiền số chìm trong hỗn loạn. Sắc lệnh của Trump đã mở ra một chương đen tối cho thị trường tài chính.
Sắc lệnh áp thuế của Trump có gì đặc biệt?
Ngày 1/3/2025, Donald Trump đã làm rung chuyển kinh tế toàn cầu với sắc lệnh áp thuế mới, mang đậm dấu ấn cứng rắn của ông. Sắc lệnh này áp mức thuế 25% lên hàng hóa từ Canada và Mexico, đồng thời tăng thêm 10% thuế lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, nâng tổng mức thuế với quốc gia này lên 20%. Theo Trump, đây là “đòn đánh quyết định” nhằm chặn đứng buôn lậu fentanyl và buôn người qua biên giới Canada-Mexico, cùng dòng ma túy bất hợp pháp từ Trung Quốc tràn vào Mỹ.
Điều đặc biệt của sắc lệnh nằm ở sự kiên quyết không khoan nhượng. Trước đó, vào ngày 1/2/2025, Trump đã ký phiên bản sơ bộ nhưng tạm hoãn 30 ngày để Canada và Mexico đưa ra giải pháp kiểm soát biên giới. Khi hai nước này không đáp ứng kỳ vọng, ông lập tức “chốt” thuế quan mà không để lại bất kỳ cơ hội thương lượng nào. Trong bài phát biểu tại Nhà Trắng, Trump tuyên bố lạnh lùng: “Họ đã có thời gian, nhưng giờ thì hết.” Sự dứt khoát này biến sắc lệnh thành một “cú sốc” không ai ngờ tới, khác xa những lần đàm phán kéo dài thường thấy trong quá khứ.
Thời điểm ban hành cũng làm sắc lệnh thêm phần đặc biệt. Cục Dự trữ Liên bang (FED) chi nhánh Atlanta vừa hạ dự báo tăng trưởng GDP quý 1/2025 từ -1.5% xuống -2.8%, một cú trượt dài so với mức +3.9% chỉ vài tuần trước. Việc Trump chọn lúc kinh tế Mỹ đang chao đảo để nhắm vào ba đối tác thương mại lớn – Canada, Mexico và Trung Quốc – đã biến sắc lệnh này thành một “quả bom” nổ chậm, không chỉ nhằm vào các nước đối thủ mà còn đe dọa kéo cả thị trường tài chính toàn cầu vào cơn ác mộng.
Cơn ác mộng rơi giá của Bitcoin
Sắc lệnh áp thuế của Trump đã biến thị trường tiền số thành một cơn ác mộng thực sự, với Bitcoin là nạn nhân đầu tiên. Chỉ trong 24 giờ, BTC lao dốc từ 95.000 USD xuống 86.062 USD, mất hơn 10.000 USD giá trị và xóa sạch đà tăng trước đó nhờ tin Trump dự kiến lập quỹ dự trữ crypto quốc gia với BTC, ETH, XRP, SOL và ADA. Cú rơi này không chỉ là một biến động thông thường mà là một đòn giáng mạnh, đẩy Bitcoin vào trạng thái hoảng loạn chưa từng thấy kể từ khi nó thủng 80.000 USD vào cuối tháng 2/2025.
Cơn ác mộng không dừng lại ở Bitcoin. Ethereum (ETH) tụt 15%, từ 2.550 USD về 2.130 USD, trong khi các altcoin như XRP, SOL, ADA đều chìm trong sắc đỏ với mức giảm trung bình vượt quá 15%. Tổng vốn hóa thị trường tiền số “bốc hơi” 11%, từ mức đỉnh cao xuống còn 2,9 nghìn tỷ USD – con số thấp nhất kể từ tháng 11/2021. Tỷ lệ vốn hóa của Bitcoin (Bitcoin Dominance) tăng vọt lên 58%, cho thấy nhà đầu tư vội vã tìm nơi trú ẩn trong “vua crypto” giữa cơn bão.
Dữ liệu từ CoinGlass hé lộ mức độ kinh hoàng: 810 triệu USD lệnh phái sinh bị thanh lý trong 24 giờ, phần lớn từ phe mua khống (long), đẩy Chỉ số Sợ hãi và Tham lam xuống mức 15 – ngưỡng “cực kỳ sợ hãi” phản ánh tâm lý tuyệt vọng của thị trường. Từ những nhà đầu tư nhỏ lẻ đến quỹ lớn, không ai thoát khỏi cơn ác mộng này, khi niềm tin vào tiền số bị sắc lệnh thuế của Trump làm tan biến chỉ trong chớp mắt.
3 lý do khiến Bitcoin rơi tự do
Bitcoin không thể trụ vững trước sắc lệnh của Trump vì ba lý do chính. Thứ nhất, cú sốc thuế quan làm rung chuyển niềm tin kinh tế toàn cầu. Canada, Mexico và Trung Quốc là ba trụ cột trong chuỗi cung ứng của Mỹ, từ gỗ và năng lượng (Canada), ô tô và linh kiện (Mexico), đến hàng tiêu dùng (Trung Quốc). Thuế 25% lên hai nước Bắc Mỹ và mức tăng thuế với Trung Quốc khiến nhà đầu tư lo sợ chuỗi cung ứng rối loạn, giá cả leo thang và lạm phát tăng cao. Chứng khoán Mỹ lập tức lao dốc – Dow Jones mất 800 điểm, Nasdaq giảm 3% – kéo theo làn sóng bán tháo các tài sản rủi ro như Bitcoin, vốn nhạy cảm với biến động vĩ mô.
Thứ hai, sắc lệnh đã phá tan những kỳ vọng tích cực của thị trường. Chỉ một ngày trước, niềm tin từng dâng cao nhờ hai tin tức lớn: TSMC đầu tư 100 tỷ USD xây dựng 5 nhà máy chip tại Arizona, tạo hàng nghìn việc làm, và kế hoạch lập quỹ dự trữ crypto của Trump. Những yếu tố này đã đẩy Bitcoin lên đỉnh 95.000 USD, với viễn cảnh về một kỷ nguyên mới cho tiền số. Nhưng sắc lệnh thuế như một cơn gió lạnh, dập tắt mọi hy vọng, khiến nhà đầu tư quay lưng với BTC để bảo vệ vốn trước viễn cảnh kinh tế u ám.
Thứ ba, bối cảnh kinh tế Mỹ bất ổn là “đòn kết liễu”. Dự báo GDP quý 1/2025 giảm mạnh từ -1.5% xuống -2.8%, theo FED Atlanta, làm tăng nỗi sợ về một cuộc suy thoái toàn cầu. Trong tình thế đó, Bitcoin – vốn nổi tiếng với sự biến động – trở thành mục tiêu đầu tiên bị rút vốn, không thể chống đỡ trước áp lực từ sắc lệnh thuế và tâm lý hoảng loạn của nhà đầu tư. Ba yếu tố này kết hợp đã đẩy BTC vào cơn ác mộng rơi tự do không lối thoát.
Tác động của chính sách thuế quan và phản ứng từ thế giới
Chính sách thuế của Trump không chỉ làm Bitcoin rơi giá mà còn gây ra một chuỗi tác động dây chuyền trên toàn cầu. Thuế 25% lên Canada và Mexico, cùng mức tăng thuế với Trung Quốc, đe dọa làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu. Canada cung cấp gỗ và năng lượng, Mexico đóng góp ô tô và linh kiện, còn Trung Quốc là nguồn hàng tiêu dùng giá rẻ. Sự rối loạn từ ba đối tác lớn này khiến giá hàng hóa toàn cầu có nguy cơ tăng vọt, đẩy lạm phát tại Mỹ lên cao. Chứng khoán Mỹ lập tức lao dốc – Dow Jones mất 800 điểm, Nasdaq giảm 3% – kéo theo làn sóng bán tháo tiền số, từ Bitcoin đến altcoin.
Phản ứng từ thế giới càng làm tình hình thêm căng thẳng. Canada lập tức phản pháo, với Thủ tướng Justin Trudeau gọi đây là “đòn đánh không công bằng”, cảnh báo về tổn thất nghiêm trọng cho thương mại khu vực Bắc Mỹ nếu không có giải pháp. Mexico cũng lên tiếng lo ngại, khi ngành ô tô và linh kiện điện tử – xương sống kinh tế của họ – đối mặt với nguy cơ bị bóp nghẹt bởi thuế 25%. Trung Quốc, với mức thuế tổng cộng 20%, được dự đoán sẽ tung biện pháp trả đũa mạnh mẽ, làm nóng lại cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung vốn chưa bao giờ nguội lạnh.
Những phản ứng này không chỉ làm tăng áp lực lên kinh tế Mỹ mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường tài chính toàn cầu. Nếu Canada cắt giảm xuất khẩu gỗ, Mexico giảm cung ứng ô tô, và Trung Quốc hạn chế nguyên liệu thô, lạm phát tăng tại Mỹ có thể buộc FED phải điều chỉnh lãi suất, gây sức ép thêm lên chứng khoán và tiền số. Trong bối cảnh đó, Bitcoin và altcoin đã trở thành “nạn nhân” đầu tiên của cơn ác mộng thuế quan, với nhà đầu tư vội vã rút vốn để tìm nơi trú ẩn an toàn hơn.
Trump và cơn ác mộng áp thuế tháng 3/2025 đã khiến Bitcoin rơi giá từ 95.000 USD xuống 86.062 USD, kéo theo cả thị trường tiền số chìm trong sắc đỏ giữa căng thẳng kinh tế toàn cầu. Từ sắc lệnh cứng rắn đến phản ứng quốc tế, mọi thứ đều làm sâu sắc thêm cú sốc này. Theo đánh giá của Coin Xanh, đây là lời cảnh báo rằng Bitcoin không thể đứng vững trước “cơn bão” chính sách lớn; tương lai của nó vẫn là một dấu hỏi lớn.